Ουδείς αμφισβητεί φαντάζομαι, πως το μοντέλο του μαζικού, ανεξέλεγκτου τουρισμού του 20ού αιώνα έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί.
Αυτή η παραδοχή, συνεπάγεται άλλο βηματισμό, άλλη στρατηγική, βασισμένη στην πραγματική κατάσταση των αναγκών και δυνατοτήτων του σήμερα.
Οι οραματισμοί επί του πραγματικού πεδίου είναι πάντα επιθυμητοί, επί του ουτοπικού όμως, ενίοτε είναι επικίνδυνοι.
Άκουσα πριν λίγες ημέρες μία τοποθέτηση του αρμοδίου επί της Τουριστικής Ανάπτυξης και εξωστρέφειας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και απογοητεύθηκα. Ανέφερε μεταξύ άλλων : «Επιδιώκεται η τουριστική ανάπτυξη, με στόχο ένα μεγαλύτερο μερίδιο στο εθνικό τουριστικό ΑΕΠ και τη μετάβασή μας, σε πιο ανταγωνιστικό, high-end προορισμό».
Προς επεξήγηση, ο όρος "high end προορισμός", αναφέρεται σε τουριστικό προορισμό που προσφέρει εμπειρίες, υπηρεσίες και ανέσεις πολυτελείας και υψηλού επιπέδου
Όμως η έχουσα την ευθύνη για τη στήριξη γενικά του τουριστικού κλάδου Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, δεν μπορεί να σχεδιάζει πολιτικές με στόχο μόνο τη στήριξη των λίγων.
Από στοιχεία που αναζήτησα και δυστυχώς εν έτει 2025 δεν είναι απόλυτα ακριβή, στην Πελοπόννησο υπάρχουν συνολικά 40.929 ξενοδοχειακές κλίνες .
Εξ΄αυτών 4.536 κλίνες σε 27 μονάδες είναι πολυτελείας, ενώ 11.458 κλίνες σε 134 μονάδες, είναι υψηλού επιπέδου.
Στον τουριστικό κλάδο, όμως υπάγονται και οι κλίνες στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης (όπως Airbnb), που το 2020 ήταν κατά 66% περισσότερες από τις κλίνες των ξενοδοχείων, όπως και τα 1219 ενοικιαζόμενα δωμάτια που σύμφωνα με στοιχεία του 2019, αντιπροσώπευαν τότε το 5% του συνόλου της χώρας. Ακόμη, τα 49-50 διαφορετικά επαγγέλματα που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με το τουριστικό προϊόν με κυρίαρχη την Εστίαση και Ψυχαγωγία, τις Μεταφορές, τις Ταξιδιωτικές Υπηρεσίες, τις δραστηριότητες και εμπειρίες , την ευεξία , το εμπόριο, τις υποδομές και συντήρηση κ.α. πολλά. Η σύνδεση είναι τόσο μεγάλη που, για κάθε 1€ εσόδου στον τουρισμό, αυξάνεται το ΑΕΠ της χώρας μας συνολικά, κατά 2,65€ λόγω της ανάμειξης όλων αυτών των επαγγελματικών κλάδων.
Με βάση όλα τα προαναφερόμενα, οι πολιτικές για ανάδειξη και στήριξη του τουριστικού κλάδου πρέπει να περιλαμβάνουν τους πάντες. .
Η Πελοπόννησος μετά την ίδρυση των Περιφερειών, με τη νέα συνεκτική εικόνα πλέον ενός πολυποίκιλου, πλούσιου σε ομορφιά, πολιτισμό και κυρίως αυθεντικού τουριστικού προορισμού,αλλά και την εργώδη προσπάθεια των στελεχών της Περιφ. Αυτοδιοίκησης ιδίως μέχρι το 2019, μόχλευσε Ευρωπαϊκούς πόρους, κέρδισε τις εντυπώσεις και τα μεγάλα συνέδρια, έφερε στην Καλαμάτα αεροπορικές εταιρείες «κολοσσούς» που ενίσχυσαν την ανταγωνιστικότητα και οδήγησαν στην ανάδυση ενός σπάνιου και εκλεκτού τουριστικού προϊόντος.
Η Πολιτεία εξαρχής ήταν σχετικά αδιάφορη με την Πελοπόννησο, δεν την είχε εντάξει ούτε παλιά, ούτε τώρα σε κάποια κεντρική καμπάνια και μετά τις ίδιες επιτυχίες προσέλκυσης συνεδρίων, ( ΑΒΤΑ, Φόρουμ Λουκέρνης DRV) , «είδε» επιτέλους αμυδρά την Πελοπόννησο και της έδωσε κάποιες δράσεις, αλλά μέχρι εκεί.
Οι επαγγελματίες του τουρισμού, δηλαδή καταλυματίες, τουριστικοί πράκτορες, εστίαση και γενικά ο κύκλος γύρω από τον τουρισμό αρχικά έδειξαν ενδιαφέρον, έδειξαν σύνεση και προθυμία να συμβάλουν στη βελτίωση της εικόνας των τουριστικών προορισμών, πολλοί μετείχαν σε αποστολές στο εσωτερικό και εξωτερικό, κατέθεταν ιδέες, προτάσεις και όλοι μαζί προσπαθούσαμε για την εξωστρέφεια, την γνωστοποίηση και διαφήμιση του τουρ.προϊόντος μας .
Με τα χρόνια όμως , παρατηρείται μια αλλαγή , την οποία θεωρώ πηγή προβλημάτων και αιτία καθίζησης της πορείας του προορισμού προς τα εμπρός .
Οι έχοντες την ευθύνη σήμερα του συντονισμού και της καθοδήγησης του προορισμού , άλλαξαν μεθόδους.
Βλέπουν μπροστά τους, μόνο τις ανάγκες των λίγων, σταμάτησαν τις συνεργατικές πρωτοβουλίες με τον ιδιωτικό τομέα, με λοιπούς φορείς της αυτοδιοίκησης και του τουρισμού, στέρεψαν από καινοτόμες ιδέες και επέτρεψαν να παρεισφρήσει ο κομματισμός στην ευθύνη τους. Επιτρέπουν προθύμως στο απών από την Πελοπόννησο Υπουργείο Τουρισμού, να μοχλεύει μέρος των Ευρωπαϊκών πόρων που έχουν στη διάθεσή τους οι Περιφέρειες για τη δημιουργία σύγχρονων δομών τουριστικής οργάνωσης .
Έτσι ακούμε αποσβολωμένοι πως το DMS και το DMΜO, που θα βοηθούσε πολύ την Πελοπόννησο, θα έχει κεντρικό χαρακτήρα και πως το Υπουργείο θα παρεμβαίνει καθορίζοντας αυτό, τους σχεδιασμούς των προορισμών.
Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση αντί να αγωνιά πως θα δώσει διαπιστευτήρια στην Κυβέρνηση, ας κατανοήσει πως πρέπει να ενώσει δυνάμεις με τους Δήμους και τους ιδιώτες του τουρισμού, ας αναλάβει πρωτοβουλίες καθοδήγησης των επαγγελματιών και ας δημιουργήσει καινοτόμες δράσεις προκειμένου να ξεφύγει η Πελοπόννησος από το σχεδιασμό του αρμόδιου Υπουργείου, δηλ. της επιχειρούμενης «σαπωνοποίησης» των τουριστικών προορισμών
Προσοχή όμως και αλλαγή πλεύσης, απαιτείται και για τους επιχειρηματίες του τουρισμού. Κάποιοι επιλέγουν κυρίως την κερδοφορία, απορρίπτουν-αδιαφορούν με την αρχική μορφή της αυθεντικότητας που είχε μαγέψει εξαρχής και αλλάζοντας την εικόνα των προορισμών πχ πληρωμή ξαπλώστρας, ακριβές υπηρεσίες κλπ επιδιώκουν να διεκδικήσουν το μερίδιο της τουριστικής αγοράς, με αυξήσεις και μη ποιοτικές υπηρεσίες, που απωθούν τους επισκέπτες.
Όμως η οικονομική κρίση και οι ανάγκες της εποχής, ωθούν πλέον ταξιδιώτες σε αναζήτηση οικονομικών εναλλακτικών επιλογών.
Έτσι επισκέπτες που θα ερχόντουσαν πχ στην Ελλάδα ή στην Ιταλία, επισκέπτονται οικονομικούς προορισμούς, όπως την Αλβανική Ριβιέρα, το Μαυροβούνιο ή άλλους προορισμούς.
Η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση αντί να αγωνιά πως θα δώσει διαπιστευτήρια στην Κυβέρνηση, ας κατανοήσει πως πρέπει να διεκδικήσει υποδομές, να ενώσει δυνάμεις με τους Δήμους και τους ιδιώτες του τουρισμού.
Ας αναλάβει πρωτοβουλίες καθοδήγησης των επαγγελματιών και ας δημιουργήσει καινοτόμες δράσεις προκειμένου να ξεφύγει η Πελοπόννησος από το σχεδιασμό της απώλειας της διακριτής μας ταυτότητας, που επιχειρεί το αρμόδιο υπουργείο συμβάλλοντας ενεργά στην ανάπτυξη και εδραίωση ενός βιώσιμου τουρισμού.
